|
Main
- books.jibble.org
My Books
- IRC Hacks
Misc. Articles
- Meaning of Jibble
- M4 Su Doku
- Computer Scrapbooking
- Setting up Java
- Bootable Java
- Cookies in Java
- Dynamic Graphs
- Social Shakespeare
External Links
- Paul Mutton
- Jibble Photo Gallery
- Jibble Forums
- Google Landmarks
- Jibble Shop
- Free Books
- Intershot Ltd
|
books.jibble.org
Previous Page
| Next Page
Page 2
Wie derhalve tot de kennis hiervan wenscht te geraken, moet uit het te
bestudeeren voorwerp zelf de bijzondere voorwaarden putten, die zijn
anders onbeteugelde vrijheid van redeneering bij het opsporen van den
eigenaardigen aanleg van het gegeven object nauwkeurig omgrenzen. Deze
voorwaarden echter kunnen slechts door hem gekend worden, die de met de
zintuigen waarneembare werkingen van elk lichaam in het bijzonder heeft
nagegaan. Deze werkingen zijn namelijk het zichtbaar gevolg van de
bijzondere hoedanigheden, welke uit den eigen aard der te onderzoeken
zaak voortkomen; elke nu van deze afzonderlijk maakt ��ne
eigenaardigheid dezer zaak uit, en alle te zamen genomen maken zij haar
geheele wezen uit, voor zooverre dat voor de zintuigen waarneembaar is.
Gaat men nu een stap verder door uit deze duidelijk waargenomen feiten
langs wiskundigen weg alles, wat daaruit klaarblijkelijk onafwijsbaar
voortvloeit, af te leiden, dan zal men veel meer ontdekken, dan met
behulp der zintuigen alleen ooit het geval geweest ware. En toch zullen
de op laatstgenoemde wijze verkregen uitkomsten niet minder waar, noch
minder bruikbaar zijn dan de vroeger verkregene.
Buiten deze twee is er geen derde methode, welke de bijzondere
inrichting van het een of andere mechanisme kan helpen opsporen.
Beide methoden nu leiden onveranderlijk tot dit resultaat, dat het
menschelijk lichaam in aanleg volkomen overeenstemt met de geheele ons
omringende natuur.
Zoowel zinnelijke waarneming als verstandelijk overleg leeren ons, dat
het menschelijk lichaam voor hem, die zijne samenstellende deelen met
wetenschappelijken ernst bestudeert, geen enkele afwijking vertoont in
vergelijking met andere lichamen, tenzij dan dat het samengesteld is uit
verscheidene mechanismen van verschillenden vorm, die door er doorheen
stroomende vochten in beweging gebracht worden.
Ons lichaam is nu zoo ingericht, dat zijne vereenigde deelen het
vermogen bezitten, verscheidene en wel zeer verschillende bewegingen
voort te brengen, welke, geheel overeenkomstig de regelen der mechanica,
bepaald worden door de massa, den vorm, de vastheid en de onderlinge
verbinding der deelen. Dit blijkt reeds terstond hieruit, dat, wanneer
een dezer deelen louter ten gevolge der mechanische beweging vernield
of ook slechts de stevigheid der verbinding verminderd is, de vroeger
waargenomen werking stellig uitblijft. Het menschelijk lichaam is dus
een zuiver mechanisch lichaam en vertoont er derhalve alle eigenschappen
van.
Op dezelfde wijze dus als de door de mathematici bestudeerde lichamen
zal ook het menschelijk mechanisme een object van wiskundige behandeling
kunnen zijn, indien men slechts zijne bijzondere door zinnelijke
waarneming behoorlijk vastgestelde eigenschappen als vaste gegevens aan
het onderzoek ten grondslag legt, niet echter zulke eigenschappen, die
geheel willekeurig er aan toegekend en uit eene oneindige
verscheidenheid van mogelijkheden zonder eenigen positieven grond
uitgekozen zijn.
Zeer vele eigenaardigheden nu van het menschelijk lichaam heeft de
ontleedkunde langs verschillende wegen aan het licht gebracht, door den
bepaalden bouw van de grootere deelen, welke het samenstellen, na te
gaan. De kennis van verscheidene eigenschappen der kleinere deelen
hebben wij te danken aan de schoone uitvinding van het microscoop,
hetwelk aantoonde, dat de grootere en de kleinere deelen in aanleg
overeenkomen. Doch ook de leer der vloeistoffen heeft ons vele factoren
doen kennen, door welke de geaardheid, de stuwkracht en de richting der
door onze vaten rondgevoerde vochten bepaald worden. Derhalve zal aan
geen andere wetenschap dan aan de werktuigkunde de voorrang moeten
worden toegekend bij het onder zoeken, ja zelfs ook bij het naar onzen
wil besturen van het menschelijk lichaam, tenzij men misschien mocht
willen aannemen, dat uit de genoemde dingen langs wetenschappelijken weg
niets valt af te leiden.
Doch wie zal gelooven, wie beweren, dat uit zoovele duidelijk
waargenomen feiten, hetzij men elk afzonderlijk behoorlijk overweegt of
ze alle te zamen op de meest oordeelkundige wijze onderling met elkaar
in verband brengt, niets waars, niets zekers, niets bruikbaars kan
worden afgeleid?
Hij, die zoo spreekt, openbaart hierdoor slechts een al te groote
traagheid en sufheid van geest en een allerondankbaarste geringschatting
voor de schoonste uitvindingen, welke wij bezitten.
Het is immers een eigenschap van den arbeidschuwe, uit wanhoop aan den
goeden uitslag niets te durven ondernemen of datgene als onbereikbaar
voor te stellen, waartoe misschien _zijne_ krachten alleen te kort
schieten.
Previous Page
| Next Page
|
|